Trang chủ Blog Văn học Thanh bằng và thanh trắc là gì?

Thanh bằng và thanh trắc là gì?

Thanh bằng và thanh trắc là gì? Chúng có tác dụng như thế nào khi kết hợp với nhau để tạo nên những âm điệu hay và chất nhạc trong thơ ca?

Thanh bằng và thanh trắc trong thơ ca

Thanh bằng là gì?

Thanh bằng là những âm thanh khi đọc lên chúng ta chỉ nghe thấy có sự đều đều, mà không cảm nhận được âm điệu cao thấp, trầm bổng của giọng nói.

Thanh bằng gồm những tiếng (hoặc chữ) không có dấu, gọi là thanh ngang (còn gọi là đoản bình thanh); và những tiếng có chứa dấu huyền, gọi là thành huyền (còn gọi là trường bình thanh).

Đoản bình thanh thường mang âm sắc, trạng thái của những tiếng cao bổng, còn trường bình thành lại gợi cho người nghe những âm thành trầm trầm, lắng đọng.

Thanh trắc là gì?
Thanh trắc là gì?

Thanh trắc là gì?

Thanh trắc là những tiếng (hoặc chữ) khi đọc lên nghe thấy có sự cao thấp, lên xuống của giọng nói, âm điệu không nhận thấy sự bằng phẳng và đều đều như nghe thanh bằng.

Các thanh trắc trong tiếng Việt bao gồm những tiếng (hoặc chữ) có chứa một trong các dấu: sắc, hỏi, ngã và nặng; hoặc là những tiếng có chứa chữ “c”, “ch”, “p”, và “t” đứng ở cuối tiếng.

Trong thanh trắc cũng có tiếng trầm và tiếng bổng nhưng, độ cao thấp được thể hiện rõ hơn, khi nói âm bật ra mạnh hơn. Những tiếng trầm trong thanh trắc là những tiếng có chứa dấu hỏi và dấu nặng; còn tiếng bổng là những tiếng có chứa dấu sắc và dấu ngã.

Tác dụng của thanh bằng và thanh trắc là gì?
Tác dụng của thanh bằng và thanh trắc là gì?

Tác dụng của thanh bằng và thanh trắc là gì?

Trong tiếng Việt nói chung và trong thơ ca, văn học nói riêng, những tiếng thể hiện sắc thái của âm điệu trầm, chìm được gọi chung là hạ bình thanh; còn những tiếng thể hiện âm điệu cao và bổng được gọi chung là thượng bình thanh.

Hãy cùng xem ví dụ ở 3 câu dưới đây:

  1. Ngày nào anh đi không quay về.
  2. Tháng trước hắn đến chẳng trở lại.
  3. Ngày ấy anh đi chẳng hẹn về.

Trong các ví dụ trên, câu 1 chỉ sử dụng thanh bằng, câu 2 lại dùng hoàn toàn là thanh trắc. Vì thế, khi đọc lên nghe không được xuôi tai. Thế nhưng ở câu 3, do có sự kết hợp của cả thanh bằng và thanh trắc, xen lẫn tiếng bổng và tiếng trầm với nhau, đã tạo ra chất nhạc trong ngôn ngữ nói và viết, giúp cho câu thơ trở nên vừa dễ đọc, vừa hay hơn.

Có thể nói, khi kết hợp giữa các thanh khác nhau trong một câu văn, một câu thơ, hay một câu nói, chúng ta sẽ tạo ra những âm điệu hết sức phong phú và đa dạng. Sự kết hợp ấy giống như âm dương giao hòa, tương sinh mà tương khắc, luôn cùng nhau song song tồn tại.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

*