Kỹ nghệ lấy Tây (Tiểu thuyết phóng sự của Vũ Trọng Phụng)

Tác giả Vũ Trọng Phụng và truyện phóng sự “Kỹ nghệ lấy Tây”

Vũ Trọng Phụng, một trong những nhà văn nổi tiếng của dòng văn học hiện thực phê phán trước 1945, đã để lại nhiều tác phẩm nổi tiếng khai thác đời sống nơi thị thành. Trong những tác phẩm của mình, ông đã chứng kiến sự biến đổi của xã hội Việt Nam, với một nền Nho giáo phong kiến thất thế nhưng vẫn tồn tại ngấm ngầm, cùng với làn sóng văn minh phương Tây cưỡng ép, tạo ra những thay đổi đầy lố lăng, kệch cỡm. “Kỹ nghệ lấy Tây” là một trong những tác phẩm tiêu biểu, đưa độc giả vào xóm Thị Cầu, nơi phản ánh sự biến đổi đau đớn và chua chát của xã hội.

Vũ Trọng Phụng viết “Kỹ nghệ lấy Tây” khi chỉ mới 22 tuổi, tại thời điểm mà nhiều người trẻ thường đối mặt với những khó khăn như thất nghiệp, thất tình, thì ông đã lăn xả trên văn đàn Việt Nam hơn 3 năm và ngòi bút được đánh giá là đang bước vào độ “chín”.

Trong tác phẩm này, Vũ Trọng Phụng không chỉ mô tả hiện thực của xã hội Việt Nam vào những năm 1930 một cách bi hài mà còn đi sâu vào cuộc sống của những người bị cuốn vào vòng xoáy của sự phụ tình và lễ nghi Nho giáo. Tất cả đều trở thành nạn nhân của một xã hội đang lâm vào tình trạng lầm lũi, để rồi bước đường cùng phải dấn thân vào kiếp me Tây.

“Kỹ nghệ lấy Tây” là phóng sự thứ hai của Vũ Trọng Phụng được đăng trên báo Nhật Tân vào năm 1934, và đã góp phần quan trọng trong việc khẳng định tài năng văn học của ông.

Qua tác phẩm, ta có thể thấy được cuộc đời của những me Tây làng Thị Cầu với những cuộc hôn nhân không tình yêu, vì đồng tiền mà chấp nhận làm nô lệ cho dục vọng.

Nội dung trong tiểu thuyết phóng sự “Kỹ nghệ lấy Tây”

Trong những năm 1930 và 1940, xung đột giữa hai nền văn hóa Đông – Tây đã có ảnh hưởng đáng kể đến xã hội Việt Nam. Trong bối cảnh này, Nho giáo dần mất đi vị thế nhưng vẫn tồn tại một cách âm thầm, đồng thời sự ảnh hưởng của văn minh phương Tây đang tạo ra những thay đổi đầy bi hài và khó khăn cho xã hội.

“Kỹ nghệ lấy Tây” của Vũ Trọng Phụng là một tác phẩm thú vị phản ánh chân thực về số phận của con người, tạo nên một bức tranh xã hội sống động đầy sức mạnh.

Tác phẩm này đặc biệt nhấn mạnh vào việc lấy Tây như một hình thức nghề nghiệp, không phân biệt giới tính. Trong khi các me chia những ông chồng ra làm ba loại là Xi-vin (Civil), Cô-lô-nhần (Colonial) và Lê Dương, tùy theo túi tiền của họ, còn các ông chỉ coi người vợ đầm lai như cái mỏ vàng. Họ lấy Tây dù chẳng biết tiếng ngoại quốc, họa chăng chỉ là một vài câu tiếng Pháp bồi. Tình yêu mà chẳng có sự sẻ chia sẻ ngôn ngữ thì sao trở thành tình yêu, tất cả chỉ là sự trao đổi, mua bán giữa tình và tiền.

Vậy nên mới có chuyện người chồng khi trở về mẫu quốc người vợ liền đi lấy chồng mới, hay lừa cho chồng đi tù để lấy kẻ khác, lại có người chồng mãn hạn lính chuyển đi nơi khác họ vẫn giữ liên lạc nhưng cốt chỉ để xin chồng gửi tiền về.

Tác phẩm cũng tập trung vào hình ảnh của những bà mối, những cuộc thương lượng hay lời mời dạy nghề từ những người phụ nữ Tây An Nam.

Nhưng sau cùng, cuộc sống của những người lấy Tây chỉ là một chuỗi ngày làm nô lệ cho vật chất và dục vọng. Họ sẵn lòng đánh đổi tự tôn để kiếm tiền, bất chấp sự khinh miệt từ mọi người xung quanh và cả cách bọn lính Tây đối xử với họ chẳng khác nào đầy tớ, vừa để sai bảo vừa được cả việc khác nữa.

Lời kết

Trong “Kỹ nghệ lấy Tây”, Vũ Trọng Phụng không chỉ là một nhà văn mà còn là một nhà phê bình xã hội nhạy bén. Tiểu thuyết phóng sự của ông không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một tài liệu quý giá về cuộc sống xã hội Việt Nam thời kỳ đầy biến động. Qua câu chuyện của những người lấy Tây, chúng ta nhận thấy sự đau đớn, tủi nhục và bất công của một xã hội đang chao đảo trong sự lại căng giữa hai nền văn hóa, giữa quá khứ truyền thống và sự đổi mới của thời đại.

Với tài năng văn chương và sự nhìn nhận sâu sắc của mình, Vũ Trọng Phụng đã để lại một dấu ấn không thể phai trong văn học Việt Nam. Tác phẩm của ông không chỉ làm nổi bật những vấn đề xã hội phức tạp mà còn khơi gợi sự suy tư và cảm nhận sâu sắc về con người và xã hội. Hãy cùng đọc “Kỹ nghệ lấy Tây” để thấy rõ ngòi bút tài hoa của ông.